Giới thiệu mô hình
Trung tâm Ươm tạo Công nghệ và Hỗ trợ Đổi mới Sáng tạo (ISC) Hậu Giang triển khai thử nghiệm mô hình nuôi cá thát lát ứng dụng công nghệ Internet of Things (IoT) và trí tuệ nhân tạo (AI) theo từng giai đoạn nhằm tối ưu hóa quy trình nuôi cá sạch và bảo vệ môi trường.
Hình 1: Hệ thống IoT giám sát nước ao nuôi
Giai đoạn 1 của mô hình tập trung vào lắp đặt hệ thống cảm biến để thu thập dữ liệu môi trường ao nuôi như nhiệt độ, độ pH, và nồng độ oxy hòa tan (DO). Giai đoạn 2 bắt đầu từ tháng 3/2025, ISC tiếp tục thử nghiệm hệ thống Smart Box và SC để điều khiển tự động các thiết bị như bơm nước, sục oxy… Giai đoạn 3 sẽ phát triển thêm hệ thống AI để phân tích dữ liệu cá và ra quyết định điều khiển một cách tối ưu.
Hình 2: Smart Box điều khiển thiết bị nuôi cá
Hình 3: Hệ thống cảm biến
Cách thức hoạt động của hệ thống
– Thu thập và xử lý dữ liệu: Hệ thống cảm biến được đặt trong ao nuôi để đo liên tục các chỉ số môi trường. Dữ liệu này được truyền về trung tâm điều khiển, nơi hệ thống sẽ xử lý và hiển thị thông qua nền tảng giám sát từ xa.
Hình 4: Quy trình xử lý dữ liệu của Smart Box
– Smart Box điều khiển thiết bị: Dữ liệu từ cảm biến được gửi đến Smart Box – thiết bị điều khiển trung gian giúp bật/tắt các thiết bị như bơm nước, máy sục oxy theo thời gian thực. Người vận hành có thể điều khiển trực tiếp hoặc từ xa thông qua giao diện trên máy tính hoặc điện thoại.
Hình 5: Giao diện giám sát trên nền tảng IoT
– Giám sát và cảnh báo: Nền tảng giám sát IoT cho phép người nuôi theo dõi trạng thái ao nuôi mọi lúc, mọi nơi. Hệ thống cũng sẽ gửi cảnh báo khi các thông số vượt ngưỡng an toàn, giúp người vận hành kịp thời can thiệp.
Lợi ích của mô hình
– Giám sát môi trường nuôi trong thời gian thực: Nhờ hệ thống cảm biến IoT, người nuôi có thể theo dõi liên tục các thông số quan trọng để duy trì điều kiện sống tối ưu cho cá.
– Tự động hóa và tiết kiệm chi phí: Smart Box giúp tự động hóa việc điều khiển thiết bị, giảm thiểu sự can thiệp thủ công, từ đó tiết kiệm thời gian, nhân công và chi phí vận hành.
– Tối ưu hóa môi trường sống: Dựa trên khuyến nghị từ chuyên gia và dữ liệu thu thập được, hệ thống sẽ điều chỉnh nhiệt độ, độ pH, DO,… về mức tối ưu để cá phát triển khỏe mạnh.
– Bảo vệ môi trường: Việc điều khiển tối ưu hệ thống lọc và tuần hoàn nước giúp giảm thiểu lãng phí và ô nhiễm nguồn nước.
Các bước triển khai
- Bước 1: Lắp đặt hệ thống cảm biến
- Bước 2: Tham khảo chuyên gia để xác định điều kiện môi trường lý tưởng
- Bước 3: Thiết lập trung tâm điều khiển và xử lý dữ liệu
- Bước 4: Lắp đặt và tích hợp Smart Box điều khiển thiết bị
- Bước 5: Kết nối nền tảng giám sát từ xa
- Bước 6: Thử nghiệm hệ thống và hiệu chỉnh
- Bước 7: Phát triển AI và hoàn thiện mô hình (giai đoạn tiếp theo).
Hướng nghiên cứu tiếp theo
Mô hình nuôi cá thát lát ứng dụng IoT và AI do ISC triển khai là bước tiến quan trọng trong việc hiện đại hóa ngành nuôi trồng thủy sản. Không chỉ giúp tăng năng suất, giảm chi phí, mà còn mở ra cơ hội xây dựng các mô hình nông nghiệp thông minh, bền vững trong tương lai. Trong quý 3 năm 2025, ISC sẽ tiếp tục triển khai mô hình thử nghiệm nuôi cá thát lát giống. ISC rất mong nhận được sự hợp tác các đối tác để chuyển giao cho mô hình công nghệ cho nông dân. Mọi chi tiết vui lòng liên hệ với ISC Hậu Giang.